Rusya’nın gözdesi Suzdal şehri!

Rusya’ nın gözdesi Suzdal başlığını koyarken ciddiydim. Şimdi siz Moskova, St.Petersburg dururken Suzdal da neresi demeyin, anlatmaya başlıyorum. Toplaşın dostlar!

Sahi bu Suzdal nerede? 

Suzdal Moskova’ yı çevreleyen altın çember dedikleri kasabalardan biridir. Başkente 200 km uzaklıkta bu kasabadır. İlk kuruluşu 1024 yılıymış, oldukça eski bir şehir anlayacağınız. Daha sonraları Moğol-Tatarlar, Rus beylikleri derken tamamen Rusların olmuş. Çok önemli dini merkez haline gelmiş. Çarlık, devrim, Bolşevikler derken şimdilerde önemli bir turizm şehri durumunda. 

Rusya seyahati öncesi tesadüfen fotoğraflarını görüp gitmeye karar verdim. Tabii ki ben bu fotoğrafları yaz günü görüp, kararı da yaz aylarında almıştım. Kar, buz filan hiç hesapta yokken yani. Rusların dediğine göre kış henüz yüzünü göstermemişken bize göre ise dondurucu soğukta gitmek nasip oldu. 

Suzdal’ a nasıl gidilir? 

Suzdal’ a gitmenin iki yolu var. Tren ve otobüs, bir de üçüncü yol özel aracınız varsa arabayla da gidilir. Biz trenle gidip dönüşü de otobüsle yapalım diye karar verdik. Böylece her iki ulaşımı deneyimlemiş olacaktık. Asıl sıkıntı tren bileti satın almak olduğunu kestiremememiz dışında plan harikaydı. Gezide dört kadın olarak yollardayız.

Suzdal’ a gitmek için ilk önce Vladamir şehrine, sonra da normal şartlarda 35 dakika olan yolu taksi, otobüs daha doğrusu minibüs ile gitmeniz gerekiyor. Tren biletini internet ortamından almak mümkün ama Rusya kartınız yoksa o iş olmaz. O zaman paşalar gibi  tren istasyonuna gidip almalısınız. Hatta işinizi sağlam kazığa bağlayıp hem de tren garının yerini öğrenmek için bizim gibi yapıp  bir gün önce alınız.   

Neden yerini öğrenin diye altını çizdim çünkü Moskova’ da tam 9 adet tren garı var. Her biri çok işlek, metro hatlarıyla birbirine bağlı ve gösterişli binalardan oluşuyor.  Suzdal’ a gidiş için ilk gideceğiniz şehir olan Vladamir biletini “Kurskaya” garından almamız gerekiyor. Şansımıza bu istasyon acayip yoğun olanı. Ama kaderden kaçılmaz dedik gittik.

Problem bilet satan gişeyi bulmak, bulunca derdini anlatmak, anlattın diyelim parayı ver üstünü al aman ne zor bilseniz. Çünkü sürekli Rusça bir şeyler söylüyorlar ve siz anlamadığınızda suçluymuş gibi bakmaları çok fena, çoook. Büyük ihtimalle gidiş-dönüş mü alacaksınız, şu saat uygun mu diyorlardır da anlamıyoruz ki. Sonuçta ertesi sabah için 7 numaralı perondan saat 08.00 da hareket eden trene bileti almayı başardık.

Bilet ücreti ise bir kişi 323 ruble yani o tarihte 20 Tl idi. ( 14.12.2013 ) Hesaplara göre 11.00 de Vladimir’ de olacaktık. 

Suzdal Treninde Donma Tehlikesi geçirdik

Biletlerde  koltuk numarası yok. Durum böyle olunca saat yaklaşınca kapıların hizasına yolcular yığıldılar. Biz de yeri geldiğinde voltranı oluşturup, ezici gücümüzle kalabalığı yarmayı Moskova metrosunda öğrendik. Bunu yapmak zorundayız çünkü ayakta gitme ihtimalimizin olduğunu az çok tahmin ettik. O yüzden bir hışım daldık vagona ve  boş koltuklara oturduk.

Limon sıkacağı satan gidiyor, elimde görmüş olduğunuz traş bıçağı diyen geliyor. O gidiyor şarkı söyleyen kadın geliyor. Bildiğin bizim vapurlar gibi bir hareketlilik var. Bir uyutmadılar insanı gerçi uyuyamazdık çünkü içerisi buz gibiydi. Yolun yarısından sonra bacaklarımdaki his kaybını net hatırlıyorum. Bizden başka kimsenin de umrunda değil  en çok  o dokunuyor insana. Biletler ucuz acaba ondan mı diyoruz, iyi de bileti satın alırken kimse sormadı ki birinci sınıf ister misiniz, diye. Vallahi sorsalar üç katını verirdik. Kapıları mı açtılar cereyan yapıyor acaba diyoruz ama kalkıp kontrol edemeyiz yerimizi kaparlar. İki kişilik koltukta 3 kişi öyle kuzu kuzu oturuyoruz. Kısaca trendeki durumumuz budur. 

Tren bileti alınabilecek linki şuraya bırakayım.

Vladamir tren garının unutulmaz tuvaleti

Sonunda Vladamir’ e vardık. Burada da görülecek yerler varmış ama nedense hedef  Suzdal olduğundan Vlademir kasabasında gezmeye teşebbüs bile etmedik. O kadar garip bir tren istasyonu ki ve o kadar ilginç tuvaleti vardı ki keşke fotoğraf çekebilseydik. Biraz tarif etsem mi, ay edeyim çatlarım yoksa :)

Şimdi  efeeenim şöyle  bir tuvalet hayal edin; kapı yarım bildiğiniz bar kapısı gibi. Kapıyı açıp içeri girince hemen bir basamak çıkmalısınız. Alaturka bir  tuvalet yerleştirilmiş. İşinizi görmek için çömelince kapı kısa kaldığından siz karşınızdakine baka baka işinizi görmelisiniz. Hayır kendi arkadaşına bakınca sıkıntı yok, en fazla gülersin. Ama karşında kafada koca tilki kürkünden şapkasıyla, kırmızı yanakları kıpkırmızı rujlu teyze ile gözgöze gelmek çok garip doğrusu. Tarif edebildim mi bilemem de pozisyon canlanmıştır az çok…

Neyse biz biletimizi alalım da bir an önce gidelim Suzdal’a!

Vlademir tren istasyonunun hemen dışına çıkar çıkmaz minibüsvari araçları gördük. Bilet satın almak için gişe arasak da araçta alınacağını anladık bir şekilde. Bileti satan kadın ortalıkta dolanan bir tip.  Koltuk numarasını soruyoruz ısrarla ve şiddetle bir şeyler anlatıyor. İşaret mişaret koltuk dedik, yok dedi sadece ayakta yer var, dedi. Soğukta beklemektense tamam, dedik. Biz zannettik ki kalabalık ya biz  ayakta gideceğiz. Yol üstü biri iner yerine otururuz nasılsa, sıkıntı yok. Kendi aramızda  İstanbul çocuğuyuz biz diyoruz filan. Ne boş lakırdılarmış meğer. Kadın doğru söylüyormuş, otobüste hiç koltuk yokmuş. Bayağı hiç koltuk koymamışlar, daha doğrusu sökmüşler. Üstelik otobüsler çok eski, çok kalabalık ve yolumuz çok uzun. Yollar buz kaplı demiş miydim? Şoför ise  50 metrede bir durup ya birini alıyor ya indiriyor. 35 kilometrelik yol haliyle 1.5 saatte alınıyor. Yolun manzarasına lafımız yok iki taraf dev ağaçlar, kar lapa lapa yağıyor ama bakamıyoruz ki.

Sonunda Suzdal’a vardık. Otobüsün içi sıcak biz üstüste giyinik, sırtçantalarımız çok büyük. Terledik desem inanır mısınız, şaka gibi ama kimsenin gülmediği bir şaka, bildiğiniz terledik.

Fakat Suzdal’a varır varmaz bayıldık. Hava çok ama çok soğuk, aynı zamanda müthiş temiz. Rezervasyonumuzu yaptığımız  Godzillas hostelin yerini soruyoruz bilen yok. Ama haritaya bakmıştık şu taraftı bence, diyorum fakat bir yandan da  çaktırmıyorum. İçimden  de inşallah yanlış hatırlamıyorumdur, diyorum. Çünkü kar şidddetle yağıyor, yerler buz, açız, üşüyoruz bir de kaybolmak aman aman. Hava da tam emvsimine uygun hafiften kararmaya da başladı.

Az önce terledik gibi hissettik ya yerini parmaklardan itibaren başlayan bir buz kesmeye başladık bile. Önce  market bulduk  hemen girip alışverişimizi yapalım, bu sırada da ısınırız, dedik. Alışveriş sonrası yürürken köprüyü görünce aaa yanımızda dere varmış, dedik.

Suzdal’ da nerede kalınır? Beklenmedik Bir Karşılaşma

Rusya’ da kalınacak yerleri ayarlamak biraz zorlu. Bizim gittiğimiz zaman boykot yoktu ve siteler kullanılıyordu fakat güncel bilgi geçeyim artık bu zor. O yüzden Rusya’ya gitmeden önce bilmeniz gerekenler yazıma ki linki burada bakınız lütfen.

Hostele vardığımızda bizi karşılayan beyfendi klasik nerelisiniz, diye sordu. Türküz deyince bizimki bir koşu içeriden kafasına taktığı fesle geldi. Hoppalaaa, tam yerine düştük deyip gülüşüyoruz. Beyfendi hosteli resmen Türk eserleriyle doldurmuş. Kilimden, minderlere, seramiklere kadar her şey Türk usulü. Türkiye  hayranıymış, İstanbul’a bayılıyorum diyor, tabii ki Rusca. Biz cümlenin içinden İstanbul’u duyduk ya  mevzuyu anlıyoruz.

Abiye takılırsak Kapaliçarşiii, çultanahmet filan muhabbet bitmeyecek biz en iyisi bir an evvel çıkalım, karda yürüyelim  istedik.

Yıllardır gezerim ben Suzdal kadar sakin bir yer görmedim. Sadece rüzgarın sesi, arada köpek havlaması, en fazla atların çektiği kızakların sesi. En güzeli ise sadece ayaklarımızın altında ezilen karın kırt, kırt diye duyulan sesi vardı.

Sibirya bölgesinin karakteristik ahşap evleri, ahşap  katedralleri ve  salatalık festivali ile meşhur bir kent burası. Demek mevsiminde gelmek gerekiyor.

Hava kararmaya başlarken koyu maviye dönen gökyüzü kar beyazıyla çok güzel kontrast oluşturuyor. İnsanda sürekli  fotoğraf çekme isteği uyandırıyor ama fotoğraf  mı dedim ben?

Öyle kolay iş değil inanın. Elini eldivenden çıkarıp fotoğraf çekmek resmen ölüm. Dayanamayıp birkaç kare çektik ama hakikaten insanın elleri donuyor. Hatta cep telefonları soğuktan açılamıyor. Ekran açılsın diye beklerken bir yandan elinizde ısıtmanız gerekiyor, o derece soğuk. Ben sürekli objektifin camını korumaya çalıştım ama nafile. Gözümü yaklaştırınca nefesimden buharlanıyordu. Ben siliyorum çizgiler oluyor, ne zorluklar çektim bilseniz.

Suzdal’ın Büyüleyici Sessizliği

Suzdal’ın ana meydanında hediyelik eşyalar, turşular adını bilemediğimiz ballı bir içecek, yün çoraplar, matruşkalar satan tezgahlar kuruluydu. Noel yaklaştığından kocaman bir çam ağacı süslenmişti. Etrafında kurulmuş kırmızı yanaklı kadınların tezgahlarını bir bir gezip ufak tefek hatıra eşyalar aldık.

Karda yürümek ne zordur bilirsiniz. Yine de tüm gün evlerin cazibesiyle yürüdük ama kendimizi zerre yorgun hissetmememiz havanın temizliğinden sevgili okuyucu …

Marketten alışverişimizi yaptık. Akşama ziyafette çerezler, içecekler var, ana yemek tabii ki makarna!

Hostelde yemek sonrası masamıza nevalelerimizi açtık. Yerli malı haftası gibi oldu. Hostelin yetkilisi Vasil de votkasıyla geldi. Şenlendik biz, ohhh pek güzel bir gece herkes gülüyor nasıl güzel olmaz.

Aslında araştırmalarımda okuduğum Ruslara özgü bir tür hamama gitmek istiyorduk. Hatta hostele adım atar atmaz Vasil’e sorduk. Sağolsun o da birkaç telefon görüşmesi yaptı ama nedendir bilinmez açık bir hamam bulamadık. Şimdi siz bunu okurken Türk hamamı dururken bu merak nerden çıktı demeyin. Olay çok karmaşık. En güzeli aşağıdaki başlık altında anlatayım, gelin sizde bilgilenmiş olun.

Rus Banyası  yani Rus hamamı nedir? 

Yüzyıllardır Rusya’da ve Ukrayna’da kullanılır. Sadece yıkanmak için değil, birtakım dini seremoniler ve hastalıklarına şifa bulmak için de kullanmıştır. Tam olarak bizim hamamlar gibi yüksek sıcaklıkta terlemek esaslı. Ama bunun farkı sonrasında buz gibi suya ya da kar içine atlamanız gerekiyor. Bir farkı da burda ısınan vücudunuza huş ağacı yaprakları yani “venik” ile kendinizden geçecek kadar vücudunuza vurulmasıdır. Rusçada venik süpürge anlamına gelir. Bu işlem meğer kan dolaşımını hızlandırıyormuş. Venik masajı ayrıca, vücuttaki zararlı mikropları ve virüsleri de  yok ediyormuş. En önemlisi ise, metabolizmayı hızlandıran venik, cildin erken yaşlanmasını önlüyormuş.

Rus kadınların güzellik  sırrını çözdük mü ne dersiniz ? Sanmıyorum başka gizli formülleri vardır kesin.

Kısaca kendinizi on yıl genç, cildinizin ise bebek gibi yumuşak ve pürüzsüz olduğunu hissedersiniz. İşte olay budur! Bize bunlarla gelin dediğinizi duyar gibiyim. Ama bitti mi, bitmedi. Peşinden buz gibi su altına girmelisiniz ya da dışarda yağan lapalapa kara aldırmadan yerde yuvarlanmalısınız. Maksat vücuda şok yaşatmak.

Çok istedik şöyle sıcak banklara uzanıp  laflayalım. Tahta kovada ıslattıkları veniklerle masaj mı yaparlar vururlar mı artık bilemiyorum ama ona da razıydık be. Sıcaktan bunalıp kendimizi Suzdal’ın tertemiz karlarının üstüne atardık, buz gibi suya girmezdik belki ama kar üstüne atlardık.  Neyse  bir başka kışa kaldı. Siz siz olun eğer yolunuz Sibirya’ ya kış aylarında  düşerse deneyin.

Biz de baktık banya işi yattı ama keyfimiz yerinde bir anda dışarı çıkmak istedik. Saat gece yarısını geçti  ama olsun ne kadar güzel kar yağıyor.

İyi ki de çıkmışız çünkü Suzdal’ da yağan karı, rüzgarın yanaklarımızı delişini, sessizliğin verdiği huzuru hiçbir zaman unutmayacağım anlardı.

Suzdal’a Veda: Kızak ve Lezzet Durakları

Ertesi gün  hostele  veda ettik. Şehrin yapmadan dönme listesinde bir numarada olan atların çektiği kızaklarla kar üstünde  gezimizi yaptık, yöresel yemeklerin yapıldığı şık bir lokanta bulup yemek yedik. Orada çok canayakın dört adamla konuştuk. Petersburglularmış doğal olarak kıyaslama istediler. Moskova mı, St.Petersburg mu diye. Haliyle Petersburg dedim eğer adamlar Moskovalı olsaydı elbet Moskova daha güzel diyecektim. Çünkü iki şehirden hangisi güzel ben halen karar veremedim. Bize tavsiye ettikleri ballı içecekten tattık. Ayy havyar bile yedik, az kalsın unutacaktım.

Keyifli dakikalardan sonra Suzdal’dan  geri dönüş yolculuğu başladı. Off yol gözümde büyümüştü. Bu kez Moskova’ ya otobüsle döndük aradaki fark sadece sıcak oluşuydu. İki buçuk saat süren yolculukta şapka ve eldivenle oturmamızdan ne kadar sıcak olduğunu siz anlayın artık. Trende donma tehlikesi geçirdiğimiz için yine de halimizden memnunuz.

Moskova, Petersburg  ilgili diğer yazılarımın linkleri aşağıdadır. Herkese sevgiler, saygılar…

Youtube : pustoodunya

İnstagram : pustoodunya

Moskova gezi rehberi

Suç ve Ceza romanının içinde yürüyoruz / St. Petersburg

Saint Petersburg gezi rehberi

Kuzey Işıkları, Murmansk ve Teriberka Gezi Rehberi

Rusya’ ya gitmeden önce bilmeniz gerekenler

Dostoyevski’nin evine girdim!

Tolstoy’un evinde zaman yolculuğu ve 28 sayısının gizemi

Puşkin’in evinde